بیوتکنیک تکثیر مصنوعی ماهی گطان (Barbus xanthopterus)

ماهی گطان از جمله ماهیان با ارزش و اقتصادی خوزستان است که در بخشهایی از منابع آبی استان خوزستان و منابع آبی واقع در مناطق مرزی با عراق زیست می‌کند. به منظور دستیابی به تعیین بیوتکنیک تکثیر مصنوعی ماهی گطان (برای تولید انیوه) پروژه تکثیر آن در سال1384 انجام شد. در این تحقیق 23 عدد مولد ماده با میانگین (± انحراف استاندارد) وزن و طول کل بترتیب 45/0± 85/3 کیلوگرم و21±95/64 سانتیمتر بررسی شد. نسبت جنسی نر به ماده 2:1 در نظر گرفته شد. درجه حرارت مناسب تخمریزی 5/24-21 درجه سانتیگراد ثبت گردید. جهت القای اوولاسیون از عصاره غده هیپوفیز به میزان 4 میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن ماهی استفاده گردید و تزریق بصورت 2 مرحله‌ایی با فاصله زمانی 12-10 ساعت با نسبت 10:90 انجام گرفت و تزریق در مولدین نر همگام با تزریق دوم مولدین ماده به میزان 2 میلی‌گرم بر کیلوگرم انجام شد که 87 درصد مولدین ماده گطان به مرحله تخمریزی رسیدند. دوره پنهان (Latency period) 17-15 ساعت متغیر بود. طول دوره انکوباسیون تخم ماهی گطان در دمای 25-23 درجه سانتیگراد معادل 60-59 ساعت بود.تخمهای ماهی گطان چسبندگی کمی داشته و در هر گرم آن 32±480 تخم تازه استحصال شده و 25±287 تخم آب جذب کرده وجود داشت. میانگین (± انحراف استاندارد) درصد لقاح 1/3±22/77، درصد تخم‌گشایی 89/1±2/81 و بازماندگی لارو 2±4/83 درصد در مولدین دو بار تزریق محاسبه گردید. میانگین (± انحراف استاندارد) اندازه تخم خشک و تخم آب جذب کرده ماهی گطان 45±1248 میکرون و 125±2100 میکرون بود. برای برطرف کردن چسبندگی و شستشوی تخمها از مایع لقاح به مدت زمان 10 دقیقه استفاده گردید که در نتیجه این کار 660 هزار لارو تولید شد و در استخرهای خاکی به منظور پرورش ذخیره‌سازی گردید.